#тавсия
Турникет қачон оддий жиҳоздан, интизомни назорат қилувчи ҳуқуқий воситага айланади?
Бугунги кунда айрим ташкилотларда шундоққина бинога кириш жойида ҳар бир ходимнинг ишга келиш ва кетишини ҳисобга оладиган махсус электрон тизимлар – турникетлар ишлаб турибди. Кимдир ходимларга турникетга уриладиган махсус карталар тарқатган, яна кимдир "Face-ID" тарзида ҳисобга оладиган турникетлардан фойдаланмоқда.
Қаранг, МК 200-моддасига кўра ишга келишни ва ишдан кетишни ҳисобга олиш белгиланган шаклдаги иш вақтидан фойдаланиш табелларида ҳамда бошқа ҳужжатларда юритилади, шунингдек, аппарат, аппарат-дастурий ва дастурий воситалар ёрдамида қайд этилиши мумкин. Демак, ходимларнинг ишга келиб-кетишини ҳисобга оладиган турникет тизими юқоридаги қоиданинг мақсадига мутлақо мос келади. Тўғрими?
Бундай тизим биринчидан, ходимларнинг ишга келиб-кетишини ҳисобга олиш вазифасини, иккинчидан, ходимларнинг меҳнат интизомига риоя этишини назорат қилиш вазифасини ўташи мумкин. Биринчисида, иш берувчи ушбу тизимдаги маълумотларга таяниб, ходимга амалда ишлаган вақти учун иш ҳақи тўлаш ҳуқуқига эга бўлиши мумкин. Иккинчисида эса, ўз вақтида иш жойида бўлмайдиган ходимга тегишли интизомий ёки бошқа таъсир чораларини қўллаш орқали интизомни таъминлаши мумкин бўлади.
Бироқ, турникет тизимини жорий қилишда шунчаки, уни техник жиҳатдан жиҳозлаш ва ишга туширишнинг ўзи билан чекланилмаслиги керак.
Юқорида МК 200-моддасига асосан буни ҳуқуқий жараён эканини тушунтирдик. Ҳуқуқий жараёнлар эса, албатта тегишли расмий ҳужжат билан мустаҳкамлаб қўйилиши керак. Қолаверса, мазкур тизимнинг меҳнат интизомини таъминлаш воситаси ҳам бўлиши мумкин, деяпмиз. Бу борада МКнинг 295-моддасига кўра, меҳнат интизоми ташкилотнинг ички меҳнат тартиб қоидаларидан ташқари, бошқа ички ҳужжатларида ҳам белгилаб қўйилиши мумкин.
Шунга кўра, турникет тизимини техник жиҳозлаш ва уни ўрнатиш ишлари тугалланганидан сўнг, албаттта, бу тизимнинг ҳуқуқий жиҳатлари бўйича алоҳида ички-меъёрий ҳужжат расмийлаштириш керак. Бунда МКнинг 12-моддасига мувофиқ иш берувчининг якка тартибда қабул қиладиган ҳужжати сифатида буйруқ, яъни ташкилий буйруқ чиқарилса ҳам бўлади.
▪️Масалан бунда, "ходимларнинг ишга келиб-кетишини турникет тизими асосида тартибга солиш ҳақидаги буйруқ" чиқариш мумкин. Мазкур буйруқда ходимлар ҳар куни ишга келишда ва ишдан кетишда, жумладан, оралиқ кириб-чиққанда ҳам махсус картасини турникетга қайд қилиш ёки "Face-ID"дан ўтиши шартлиги, иш вақти ва иш ҳақи ҳисоби айнан шу турникет маълумотлари асосида аниқланиши, шу билан бирга, ундаги келиб-кетиш қайдларига асосан, ходимларнинг интизомига баҳо берилиши каби муҳим қоидаларни киритиш керак. Шундан сўнг, мазкур буйруқ барча ходимларга имзо қўйдирилган ҳолда таништириб чиқилиши лозим.
Ана шундан кейингина, сиздаги турникет тизими техник жиҳоздан ходимларга мажбурият юкловчи ва уларнинг кунлик-келиб кетишини, яъни иш вақтини ҳисобга олувчи ҳамда меҳнат интизомига риоя этилишини назорат қилувчи ҳуқуқий воситага айланади.
👉@yuristkadr