Жидду жаҳднинг чиройлиси – чарчаган пайтдагиси, ростгўйликнинг чиройлиси – ғазаб келган вақтидагиси.
Изоҳ. «Жидду жаҳд» сўзини ўзбек тилига «қаттиқ, кучли ҳаракат» деб ўгириш мумкин. Ҳаракатнинг кучини миқдор ва тезлик белгилайди. Яъни, ҳаракат қанча кўп миқдорда ва тез амалга ошса, шунча жидду жаҳд қилинган бўлади. Лекин жидду жаҳднинг моҳиятини белгилайдиган бу икки хусусият юқорида келтирилган ҳикматга кўра айни жидду жаҳд бор бўйи билан кўринадиган, бутун чиройини намоён қиладиган ўринда эътиборга олинмаяпти. Ишнинг аввалида ҳамма ҳам қаттиқ ҳаракат қилиши мумкин, бунинг ажабланадиган жойи йўқ. Лекин бошида қаттиқ киришиб, бутун куч-қувватни сарфлаб, ана энди чарчади, тугади дея умидлар узилган пайтда ўзгача ғайрат-ҳиммат билан ишни ниҳоясига етказиб қўйиш жидду жаҳднинг чиройлиси ҳисобланар экан.
Демак ҳаракатнинг кўп ва тез бўлиши эмас, тўхтаб қолмаслиги муҳим.
Шунингдек, асл сидқ ростгуйлик, тўғрилик ҳам ғазаб келган пайтда билинади. Энг ростгўй, энг тўғри деб танилган инсон ҳам ғазабланган пайтда ёлғон гапириб, нотўғри ишларни қилиб қўйиши мумкин. Чунки ғазаб жаҳаннамдан чиққан бир учқун, тушган жойини куйдирмасдан иложи йўқ. Шунинг учун ғазабдан ўзини тия олган банданинг мартабаси нақадар улуғлиги динимизда кўп таъкидланган. «(У тақволи зотлар) яхши-ёмон кунларда инфоқ-эҳсон қиладиган, ғазабларини ичларига юмадиган, одамларнинг (хато-камчиликларини) афв этадиган кишилардир. Оллоҳ бундай яхшилик қилувчиларни севади». Оли-Имрон, 134-оят.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан Расулуллоҳ соллаллоху алайхи ва салламнинг шундай дегани ривоят қилинади: «Кураги ерга тегмаган киши паҳлавон эмас, ғазаб келган пайтда ўзини тия олган инсон кучлидир».
Умар ибн Абдулазиз коронгу кечаларнинг бирида масжидга кирди ва ўтаётиб, ухлаб ётган одамга қоқилиб кетди. Шунда уйқусираган ҳалиги одам: «Нима, жиннимисан сен?» – деди Умар ибн Абдулазизга. – Йўқ, деди Умар. У ухлаётган кишининг қўриқчи эканини пайқади. Кейин Умар ибн Абдулазиз ўзига-ўзи: «Қандай одамсан-а, «жиннимисан» деб сўраса, йўқ дединг-а?!»
Қаранг, халифа Умар ибн Абдулазиз қўриқчисининг мудраган кўйи айтган сўзларига берган жавобида ғазаб аломатини сезиб, ўзини койияпти! Минг йиллик тарихдан бугунимиз учун жажжигина, лекин нақадар ибратли ҳикоят...
“Унвонул баён”дан
Каналга обуна бўлинг!
✅ ✅ ✅ ✅ ✅ ✅
Яқинларингизга ва ўз дўстларингизга ҳам улашинг!
👇👇👇👇👇
https://t.me/isxoqxon_tora_ibrat