⁉️Halol go’sht deb islomda qanday go’shtni aytiladi?
✅ Go‘sht aslida harom, to so‘yish Islomiy tartibda bajarilmaguncha.
🔸 Al-Khattobiy (rahmatullohi alayh):
“Asosan harom bo‘lgan narsalar (masalan, jinsiy aloqa) faqat shar’iy nikoh bilan halol bo‘ladi.
Shuningdek, qo‘y go‘shti ham to shar’iy usulda qon chiqarib so‘yilmaguncha halol bo‘lmaydi.
Agar so‘yilganida shartlar bajarilganligiga shubha tug‘ilsa, u holda bu go‘sht hali ham harom bo‘lib qoladi.”
🟡 (Ma‘alim as-Sunan, 3/57)
1️⃣ So‘yuvchi musulmon yoki Kitob ahli bo‘lishi
🔸Dalil – Qur’on (Moida surasi, 5-oyat):
“Bugungi kunda sizlarga pok narsalar halol qilindi. Kitob berilganlarning taomi siz uchun haloldir. Sizning taomingiz ular uchun haloldir. …”
🔺Bu oyatdan kelib chiqib, musulmon, yahudiy yoki nasroniy bo‘lgan kishining so‘ygan hayvoni halol sanaladi.
2️⃣ Alloh nomi bilan so‘yilishi (tasmiya)
🔸Dalil – Qur’on (An’om surasi, 121-oyat):
“Allohning ismi zikr qilinmagan narsalarni yemanglar. Albatta, bu ish osiylikdir.”
3️⃣ Hayvon jonli holatda so‘yilishi
🔸Dalil – Hadis:
Rasululloh ﷺ aytdilar: “Qonni oqar qiladigan narsalar bilan so‘yinglar, agar Allohning nomi zikr qilingan bo‘lsa, ularni yenglar. Lekin tish va tirnoq bilan so‘ymanglar. Sababini aytayin: tish – bu suyakka o‘xshaydi (yaxshi kesmaydi), tirnoq esa habashlar (nasroniylar) ishlatadigan asbob bo‘lib, ularga o‘xshashlikdan saqlaninglar.”
🟡(Sahih ul Buhoriy, Kitob al zabah, 2488.)
Bu hadisdan hayvon tirik paytda qon chiqishi sharti bilan so‘yilishi kerakligi anglanadi.
4️⃣ So‘yish a’zolarining to‘g‘ri kesilishi (halqum, qiyom, tomirlar)
🔸Fiqhiy qoidalar:
Imom Abu Hanifa rahmatullohi alayhning mazhabida hayvonning quyidagi to‘rt joyi kesilishi shart:
1. Halqum (nafas yo‘li)
2. Qiyom (ovqat yo‘li)
3. Ikki qon tomiri
🔺Bu qonning oqishini va hayvonning og‘riqsiz o‘limini ta’minlaydi.
5️⃣ Mayta (o‘lik hayvon), cho’chqa go‘shti, haromligi
🔸Dalil – Qur’on (Baqara surasi, 173-oyat):
“Albatta, U zot sizlarga faqat o`limtikni, qonni, cho`chqaning go`shtini va Allohdan boshqaga so`yilganni harom qildi.”
🟡(Baqara, 173)
🔺So‘yilmasdan o‘lgan hayvon – mayta hisoblanadi va uni iste’mol qilish harom.
🟠Ma’lumki, agar bir shart bajarilmasa, amal ham to‘g‘ri bo‘lmaydi. Masalan, bir kishi tahoratsiz holda namoz o‘qisa — u holda bu namoz qabul bo‘lmaydi. Hatto agar u tahorat buzilganini bilmasa ham, baribir qayta o‘qishi kerak. Shunga o‘xshab, go‘sht so‘yilganda qon oqmasa yoki Allohning nomi aytilmasa, u go‘sht halol bo‘lmaydi. Bu “qon oqishi” va “Allohning nomi” haqida aytilgan hadislarda ochiq aytilgan.
🟡(Al-Sharh al-Mumti’, 6/358)
⬇️Go‘sht topish qiyin bo‘lsa-chi?
Agar musulmon g‘ayrimusulmon davlatda yashasa va shar’iy tarzda so‘yilgan go‘shtni topish qiyin bo‘lsa — bu holat unga harom go‘shtni yeyishga ruxsat bermaydi. Chunki bu zarurat holati hisoblanmaydi, va bu borada musulmonlar o‘rtasida ixtilof yo‘q.
Shuning uchun bu masalada sodda yondashuv, beparvolik, va “baribir yeyaveramiz” degan yondashuvdan ogohlantirish zarur.
✅Bu masalada eng ehtiyotkor, taqvolik yo‘lni tutgan ma’qul.
Allohdan so‘raymizki, musulmonlarga din va dunyo foydalarini beruvchi amallarni qilishni nasib etsin, qalblariga taqvo va Alloh chegaralariga hurmat tuyg‘usini solsin, va ularni harom narsalardan saqlasin.
Va Alloh yaxshiroq bilguvchidir.
📌Kelasi postda qanday go’sht harom bo’lishi va chet davlatdagi go’shtlarini yeyish hukmi haqida dalillar bilan gaplashamiz
↗️ mogjima ↗️ Rebels
🔥
12
👏
5
🎉
3
⚡
2
💯
2
🏆
2
👍
1