Телеграм канал «ELTUZ»

РАССОМ ТУЗ ТИЛАГИ: ЯНГИ ЙИЛДА ЗАПРАПКАДА ЎЧИРИТЛАР БЎЛМАСИН Давлат бошқарувининг ашинча тепаларида юрадиган бир танишимни айтишича, юқоридагилар кулги бўлишдан, карикатура ва сатирага нишон бўлишдан ўлгудай қўрқар экан. Бу нарса аслида илгаридан бор. Ëшуллилар Муштумда фош қилинишдан қўрқарди. СССРда Карандаш деган хажвчи қизиқидан ҳамма қўрққан. Сталин ўз генералларини «Карандашга айтаман, устингдан кулиб ташайди» деб ўтакасини ëраркан. Бугунги кунда ҳазил қўшиқ айтиб ижтимоий муаммоларни кўтариб чиқаëтган ватандошларимни олқишлайман. Ҳеч ким янги йилни запрапкадаги ўчиритда кутмасин. 👉 ХАБАР БЕРМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ ЁКИ МУРОЖААТ ЙЎЛЛАМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ 💬Telegram |📱Facebook | 🐦Twitter |📱Instagram |📺YouTube

ХАЛҚ ВА ХАЛҚ ХИЗМАТЧИЛАРИ

⚡️АМАЛДОРЛАРНИНГ ДАРОМАДЛАРИ ВА МУЛКЛАРИНИ ДЕКЛАРАЦИЯЛАШ ҚОНУНИ ҚАНИ? “Коррупция – давлат тараққиётига тўсиқ бўладиган, адолат ва қонун устуворлигини издан чиқарадиган, жамиятда ишонч муҳитини заифлаштирадиган энг жиддий таҳдид. Бу иллатга қарши курашиш бўйича 2026 йилда “фавқулодда ҳолат” эълон қиламиз”. Президент Ш.Мирзиёевнинг мурожатномасидан. Ўзбекистонда коррупцияга қарши кураш бўйича қонун, фармон, қарор, дастурлар қабул қилинган. Булар самаралими, самарасизми иккинчи масала. Бу ижрочиларнинг виждонига ҳавола. Давлат хизматчиларининг даромадлари ва мулкларини декларациялаш бўйича қонуннинг қабул қилинмай келинаётганлигининг ўзи ҳам жамиятга қандайдир мессеж беради. “Ал-Кимёгар” асарини ўқиган одам бунинг фалсафий маъносини тушунади. Расмий манбаларга кўра коррупцияга оид жиноятларнинг қарийб барчаси маиший коррупцияни ташкил этади. Лекин, ҳеч ким бунга ишонмайди. Чунки, кўраётган ва эшитаётганларимиз бошқача. Коррупция билан курашиш асосий вазифалардан бири этиб белгиланган бешдан ортиқ супер давлат органларининг “ёрдами билан” элитар коррупция гуллаб-яшнамоқда, очилмай қолиб кетмоқда. Элитар коррупциянинг биттасида айланаётган пул маблағи маиший коррупциянинг барчасидан кўп бўлган ҳолатлар мавжуд. 👉 МАҚОЛАНИ ТЎЛИҚ ЎҚИШ УЧУН (БОСИНГ) 👈

ТРАНСПОРТ ТЎҒРИСИДАГИ ҚОНУН ЛОЙИҲАСИ: ЭСКИ МУАММОЛАР ҚАЙТА ҚАЙТЯПТИМИ? Жамоатчилик эътиборини Транспорт вазирлиги томонидан ишлаб чиқилган Транспорт тўғрисидаги қонуннинг янги таҳририга қаратмоқчимиз. Ушбу лойиҳа минглаб фуқароларнинг кундалик тирикчилигига бевосита таъсир қиладиган нормаларни ўз ичига олган. Қонун лойиҳасининг 35-моддасига кўра, енгил автотранспорт воситаларида йўловчиларни шаҳар, шаҳар атрофи ва шаҳарлараро йўналишларда буюртма асосида ташиш фақат юридик шахслар томонидан амалга оширилиши назарда тутилмоқда. Бироқ лойиҳада “буюртма асосида ташиш” тушунчасига аниқ таъриф берилмаган. Мазкур ноаниқлик амалда ўзини-ўзи банд қилган ҳайдовчиларга нисбатан турли босимлар, асоссиз текширувлар ва жарималар учун замин яратиши мумкин. Яъни умумий иборалар орқали якка тартибда фаолият юритаётган фуқароларни бозордан сиқиб чиқариш хавфи мавжуд. Яқин ўтмишга назар ташласак, бундай ёндашув қандай оқибатларга олиб келганини яхши биламиз. 2011 йил 18 майда қабул қилинган Вазирлар Маҳкамасининг 139-сонли қарорига мувофиқ, йўналишсиз таксиларда йўловчи ташиш фақат юридик шахслар орқали амалга оширилган. Амалда эса жисмоний шахслар ўз автомобилларини “путёвка сотувчи” фирмаларга ижарага беришга, транспорт ранги ва давлат рақамини ўзгартиришга, лицензия олишга мажбур бўлган. Бу жараён оддий такси орқали кун кўрувчи инсон учун жиддий молиявий юк эди. Ўша пайтда барча талабларни бажариш учун камида 2–2,5 миллион сўм сарфлаш талаб этилар, натижада одам олдида оиласини боқиш ёки бюрократик талабларни бажариш ўртасида оғир танлов қолар эди. Шу даврда назорат тизимида ҳам жиддий муаммолар мавжуд бўлган. Йўналишсиз такси фаолияти фақат юридик шахслар орқали амалга оширилган пайтда, айрим назорат инспекторларининг ўзлари ҳам путёвка сотувчи фирмаларга эгалик қилгани сир эмас эди. Рейдлар вақтида аниқланган транспорт воситалари айнан шу фирмаларга “йўналтирилган”, қонунчиликдаги бўшлиқлардан эса манфаат кўрилган. Янги қонун лойиҳасида бундан ташқари қўшимча чекловлар ҳам назарда тутилмоқда. Хусусан, транспорт воситасининг эксплуатация муддати 10 йилдан ошмаслиги ва ташувчининг фуқаролик жавобгарлигини мажбурий суғурталаши шарт қилиб қўйилмоқда. Бу талаблар амалда йўналишсиз такси орқали тирикчилик қилаётган аҳолининг энг қуйи қатлами учун деярли бажариб бўлмас шартлар ҳисобланади. Аслида эса мазкур фаолият ишсизлик юқори бўлган, барқарор даромад манбаига эга бўлмаган фуқаролар учун ягона тирикчилик йўли бўлиб келган. Маълумки, 2022 йил 7 июлда қабул қилинган ПҚ-311-сонли қарорга асосан тўрт ўриндиқли транспорт воситаларида йўловчи ташиш ўзини-ўзи банд қилган касблар рўйхатига киритилган эди. Бу қарор минглаб инсонлар учун қонуний ишлаш, барқарор даромад топиш ва доимий жарималар таҳдидидан халос бўлиш имконини берган. Ҳозир таклиф этилаётган қонун лойиҳаси эса амалда шу енгилликни бекор қилиб, йўналишсиз такси бозорини яна тўлиқ юридик шахслар қўлига қайтаришга уриниб кўринади. Бу эса 2011 йилдаги тизимни барча салбий оқибатлари билан қайта тиклаш хавфини туғдиради. Агар ушбу қонун лойиҳаси ҳозирги таҳририда қабул қилинса, у минглаб ўзини-ўзи банд қилган ҳайдовчиларнинг қонуний фаолиятини чеклаши, ижтимоий норозиликни кучайтириши ва яширин ташиш бозорининг қайта пайдо бўлишига олиб келиши мумкин. Шу боис, масъул идоралар қонун лойиҳасини жамоатчилик, мустақил экспертлар ва бевосита ушбу соҳада ишлаётган фуқаролар фикрларини инобатга олган ҳолда яна бир бор чуқур қайта кўриб чиқиши мақсадга мувофиқ. 👉 ХАБАР БЕРМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ ЁКИ МУРОЖААТ ЙЎЛЛАМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ 💬Telegram |📱Facebook | 🐦Twitter |📱Instagram |📺YouTube

⚡️ИЖТИМОИЙ ҲИМОЯ БЎЛИМИ КАСАБА УЮШМАСИ: БОЛАЛАРНИНГ ЯНГИ ЙИЛ СОВҒАЛАРИНИ «МУШУК ЕБ КЕТДИ» Наманган вилояти Ижтимоий ҳимоя бўлими ходимлари барча давлат ташкилотларида бўлгани каби Касаба уюшмасига мажбуран аъзо бўлишган. Касаба уюшмаси ҳисобига ҳар бир ходим ҳар ойда маошнинг 1 фоизини ўтказиб беради. Аниқроғи, ходимдан сўраб ҳам ўтиришмайди. Бу пул автоматик ечиб олинади. Шу тўлов эвазига касаба уюшмаси ходимларни муҳофаза қилмайди, таътилда арзонлаштирилган санаторий йўлланмалари тақдим этмайди. Бунинг устига ташкилот ходимлари уч йилдан бери болаларга аталган янги йил совғасини ҳам ололмаяпти. «Ҳар йили ҳар хил баҳона. Бу гал байрам совғаларига мушук тегибди, еб-тишлаб ёмон қилиб ташлабди деган ёлғон тўқишди» – дейди ходимлар. Тўртта мандарин, уч дона шоколадни қутига солиб бериш шучалар катта муаммоми? Умуман олганда, республика касаба уюшмалари кирим-чиқимини жиддий назоратга олиш шарт. Бу тизим шаффоф эмас, буткул коррупция ва откат ботқоғига ботган. Турли давлат ташкилотлари ходимларига савол: болангизга янги йил совғаси берилдими? 👉 ХАБАР БЕРМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ ЁКИ МУРОЖААТ ЙЎЛЛАМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ 💬Telegram |📱Facebook | 🐦Twitter |📱Instagram |📺YouTube

“НЕГА ЯХШИ ГАПЛАРНИ ЁЗМАЙСИЗ?” - МЕН КЎРГАН ТИВНИНГ АМАЛИЙ ЁРДАМИ Туз оға, нега вазирликлар қилаëтган ижобий гапларни ëзмайсиз, дейишади. Кечган йил давомида мен Ўзбекистон Ташқи Ишлар вазирлиги қилган ижобий ишларга гувоҳ бўлдим. Масалан, Португалияда бир ўзбек мигрант ўлганида унинг ўлигини Ўзбекистонга қайтарилишини ТИВ кўмагида Миграция агентлиги тўлаб берганига гувоҳман. Германияда сиëсий қочқин ўлароқ яшаган фаол Солижон Абдураҳмонов ўлиги ҳам ТИВ кўмагида Ўзбекистонга юборилди. Бу мавзуни мендан кўра чуқур ўрганган Gazeta.uzдаги ҳамкасбларим ëзган мақолада давлат ўзининг четдаги ватандошлари учун бир йилда 746,5 минг доллар ёрдам ажратгани ëзилади. Каримов даврида бу йўқ эди. Мушкул вазиятга тушган ўзбеклар ўз бошига ëққан қорни кураб, ўз киндигини ўзи кесарди. Газета уз ëзишича, йил давомида 162 мингдан ортиқ ўзбекга консуллик хизматлари кўрсатилиб, 4 мингдан ортиқ юртдошга $746,5 минг моддий ёрдам ажратилган, 2 минг ватандош озод этилган, 250 нафар шахс ватанга қайтарилган. Шунингдек, 15 215 нафар юртдошнинг хорижда иш билан таъминланишига кўмаклашилган. Вазирлик ахборотига кўра, мураккаб ҳаётий шароитга тушган, жумладан, вояга етмаганлар, боқувчисиз қолган шахслар ва одам савдоси қурбонлари бўлган 250 нафар ватандош ватанга қайтарилган. Шунингдек, хориждаги ватандошлар иштирокида 5,5 мингдан ортиқ маданий-маърифий тадбирлар ташкил этилган бўлиб, уларга 100 мингга яқин юртдошлар жалб қилинган. Йил давомида жисмоний ва юридик шахслардан 154 181 та мурожаат қабул қилиниб, белгиланган тартибда кўриб чиқилган. Бундан ташқари, чет эл фуқаролари учун Ўзбекистонга кириш мақсадида 188 299 та виза расмийлаштирилган. Аввалроқ Россиянинг Екатеринбург, Волгоград, Уфа, Москва вилояти, Новосибирск каби шаҳарларида ота-онаси қарамоғидан маҳрум бўлган 19 нафар бола Ўзбекистонга қайтарилганди. Бундан ташқари, назоратсиз қолган ёки оғир ижтимоий аҳволдаги яна 16 нафар вояга етмаган бола ватанга олиб келинган. Шунингдек, ноябрда Киев вилоятидаги иссиқхонада ишлашга мажбурланган 19 нафар ўзбекистонлик Молдова орқали ўз ватанига қайтарилганди. Уларнинг озод этилгани ҳақида Украина ҳуқуқ-тартибот идоралари сентябрь ойида хабар берганди. Эслатиб ўтамиз, 30 июлдан 30 августга қадар бўлиб ўтган «Ватанга қайтариш» хайрия акцияси доирасида 15 та давлатдан 1300 нафар ватандош Ўзбекистонга қайтарилганди. Уларнинг 654 нафари аёллар, 438 нафари эса болалардир. Энг кўп — 993 нафар юртдош Россиядан қайтарилган. Қўшиқда айтилганидек, "яхшига қилсанг яхшилик хам айтади ҳам қайтади. Ëмонга қилсанг яхшилик на айтади на қайтади" 👉 ХАБАР БЕРМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ ЁКИ МУРОЖААТ ЙЎЛЛАМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ 💬Telegram |📱Facebook | 🐦Twitter |📱Instagram |📺YouTube

⚡️⚡️⚡️Якшанба, 28 декабрь куни Тошкентнинг Замин туйхонасида (илгари давлат кинотеатрига тегишли ошхона бўлган жойда) Ўзбекфилмнинг 100 йиллиги дабдаба билан нишонланди. Саҳнада - энг таниқли юлдузлар, овозюксалтиргич, ёрқин чироқлар. Ҳаммаси бор. Лекин дастурхон атрофида ким йўқ эди, биласизми? Ўзбек киносига умр берган фидойилар. Қамара Камалова йўқ. Элёр Ишмуҳамедов йўқ. Али Ҳамроев йўқ. Оделша Агишев йўқ. Алиасқар Фатҳулин йўқ. Энг ачинарлиси - уларни ҳеч ким таклиф ҳам қилмаган. Бу одамлар “байрам декорацияси” эмас. Улар - ўзбек киноси деган тушунчанинг ўзи. Улар бўлмаса, бугун саҳнага юлдуз бўлиб чиққанлар ҳам бўлмас эди. Ҳақиқий Ўзбекфилм мероси қаерда? Миллий фильмлар подвалларда чириб ётибди. Архивлар нам, плёнкалар емириляпти. Асарлар йўқолиш арафасида. Бу эса шоу билан ёпиб бўладиган муаммо эмас. Дабдабали тўй ўтказиш ўрнига фильмларни реставрация қилиш керак эди. Архивларни сақлаб қолиш керак. Меросни келажак авлодга етказиш керак. Пули камроқ кетарди. Фойдаси эса асрларга татийди. Юлдузлар келиб кетади. Саҳна ўчади. Лекин йўқолган фильм, унутилган устоз қайтиб келмайди. 👉 ХАБАР БЕРМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ ЁКИ МУРОЖААТ ЙЎЛЛАМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ 💬Telegram |📱Facebook | 🐦Twitter |📱Instagram |📺YouTube