Телеграм канал «ELTUZ»

СУДЬЯЛАР ИШДАН ОЛИНДИ. ЛЕКИН МУАММО ШАХСЛАРДАМИ ЁКИ ТИЗИМДА? Куни кеча Элтуз Ўзбекистон Республикаси Президенти фармойиши ва Судьялар олий кенгаши қарори асосида Тошкент шаҳар судининг бир қатор судьялари лавозимидан озод этилгани ҳақида хабар берди. Расмий баёнотда сабаб сифатида “одил судловни амалга ошириш чоғида қонунийликни бузиш” қайд этилди. Бир қарашда гўё тизим ишлаяпти, айбдорлар жазоланяпти. Аммо ушбу қарорлар ортидан келиб тушган маълумотлар бутунлай бошқа, анча хавотирли манзарани очиб бермоқда. Суд қарорлари судда эмас, “докладда” қабул қилинаётгани ростми? Манбаларнинг айтишича, Ўзбекистон суд тизимида йиллар давомида шаклланган норасмий, аммо барқарор амалиёт мавжуд. Хусусан, апелляция, кассация ва ҳозирги “тафтиш” инстанцияларида ишлар суд мажлисида эмас, ундан бир кун олдин ҳал бўлади. Амалиёт қуйидагича: апелляция ёки кассация ҳайъатидаги маърузачи судьялар эртанги ишлар бўйича суд раиси ёки унинг ўринбосарига доклад қилади. Раис ёки зам эса “буни қаноатлантирасан”, “буни рад қиласан” деб аниқ кўрсатма беради. Судья блокнотига плюс ёки минус қўяди. Эртага бўладиган суд эса, амалда, тайёр сценарий бўйича ўтадиган спектакль холос. Қарор эса аллақачон қабул қилинган бўлади. Судья мустақиллиги қаерда қолди? Қонунга кўра, судья мустақил ва фақат қонунга бўйсунади. Аммо амалда қарорлар раис ва ўринбосарлар назоратида қабул қилинса, бундай тизимни мустақил суд дейиш мумкинми? Агар Тошкент шаҳар судида ишдан олинган судьялар ҳақиқатан ҳам “кўрсатма билан ишлаган” бўлса, бу алоҳида шахсларнинг эмас, бутун тизимнинг айби. Агар эса улар мустақил қарор қабул қилган бўлса-ю, раҳбарият “нега назорат қилмадинг” деган баҳона билан жазоланган бўлса, бу янада хавфли прецедент. Чунки бундай ҳолатдан кейин ҳар қандай янги раис ёки зам ўз ўрнини сақлаб қолиш учун ҳар бир ишни шахсан назорат қилишга ўтади. Бу эса судья мустақиллигининг тўлиқ барҳам топишига олиб келади. Вилоят судларида вазият янада оғир Манбаларга кўра, Самарқанд, Навоий каби вилоят судларида бу амалиёт азалдан шаклланган. У ерларда иш тақдири кўп ҳолларда суд мажлисида эмас, раис ёки ўринбосар кабинетида ҳал қилинади. Шу боис айрим ҳуқуқшунослар суд тизимида “раис” ва “раис ўринбосари” деган лавозимларни қисқартириш ёки тугатиш таклифини илгари сурмоқда. Чунки ҳозирги тизимда судья давлат топшириғини бажарадиган “робот”га айланиб қоляпти. Тафтиш инстанцияси ислоҳоти муаммони чуқурлаштирдими? 2024 йил 1 январдан тафтиш инстанцияси ваколатлари вилоят судларига берилди. Амалда эса бу олий назорат механизмини заифлаштирди. Статистикага кўра, юқори инстанцияларгача етиб борган ҳар 1000 та шикоятдан атиги 1 таси Олий судда мазмунан кўриб чиқиляпти. Бу дегани, амалда охирги инстанция - вилоят судлари бўлиб қолди. Бу эса суд қарорлари учун масъулият ҳиссини сусайтиради. Ислоҳот бўлмаса, тизим “портлайди” Президент август ойида регионал тафтиш судлари жорий этиш зарурлиги ҳақида гапирган эди. Аммо ҳозиргача бу борада аниқ қадамлар кўринмайди. Агар суд тизимида ҳақиқий мустақиллик, ҳақиқий назорат ва ҳақиқий очиқлик таъминланмаса, бу муаммо эрта ёки кеч жамиятда жиддий портлашга олиб келади, дея огоҳлантирмоқда мутахассислар. Кеча бир неча судья ишдан олинди. Лекин агар тизим ўзгармаса, эртага уларнинг ўрнини бошқалар эгаллайди. Қоидалар эса ўша-ўша қолаверади. 👉 ХАБАР БЕРМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ ЁКИ МУРОЖААТ ЙЎЛЛАМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ 💬Telegram |📱Facebook | 🐦Twitter |📱Instagram |📺YouTube

ФАРҒОНА ВИЛОЯТИ ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ ТИЗИМИДА ХОДИМЛАР МЕҲНАТ ҲУҚУҚЛАРИ БУЗИЛМОҚДА-МИ? Фарғона вилояти қишлоқ хўжалиги тизимида фаолият юритиб келаётган мутахассислардан бири Элтузга мурожаат йўллаб, вилоят Қишлоқ хўжалиги бўлими, айниқса бухгалтерия ва кадрлар бўлимлари фаолиятида жиддий камчиликлар мавжудлигини маълум қилди. Мурожаатда таъкидланишича, ташкилотда ходимларга нисбатан адолатсиз муносабат, руҳий босим ва меҳнат қонунчилиги талабларига зид амалиётлар шаклланган. Хусусан, байрамлар муносабати билан ҳеч қандай моддий рағбатлантириш йўқ, иш фаолиятида юқори натижа кўрсатган ходимлар қадрланмайди, ойлик ва аванс тўловлари эса доимий равишда кечиктириб берилади. Мутахассиснинг сўзларига кўра, аванс тўлови ойнинг 15-санасига тўғри келган тақдирда ҳам, у дам олиш кунлари баҳона қилиниб ўз вақтида тўланмайди. Айрим ҳолатларда ойлик иш ҳақи тўлиқ ишланган кунлар ҳисобига эмас, қисқартирилган иш кунлари асосида ҳисобланади. Мурожаатда яна бир жиддий муаммо сифатида мажлисбозлик келтириб ўтилган. Ҳафтасига бир-икки марта туманлардан вилоят марказига чақириладиган йиғилишлар сабаб ходимлар ойига ўртача 6 марта қатнов қилишга мажбур. Ҳар бир қатнов учун тахминан 200 минг сўм харажат кетиши, бир ойда эса фақат йиғилишлар учун 1 миллион 200 минг сўмдан ортиқ маблағ сарфланиши қайд этилган. Ушбу харажатлар учун эса на йўл пули, на хизмат сафари харажатлари қоплаб берилади. Оддий мутахассиснинг ойлик маоши ўртача 4–5 миллион сўмни ташкил этса-да, йўл ҳақи, тушлик ва йиғилишлар билан боғлиқ харажатлар ҳисобга олинганда, ой охирида оила учун бор-йўғи 500–600 минг сўм қолиши айтилмоқда. Мурожаат муаллифи бу маблағ билан рўзғор юритиш амалда имконсизлигини таъкидлаган. Шунингдек, бухгалтериядаги оддий хатолар, масалан, табелга қўшиб юборилмаслик ҳолатлари сабаб айрим ходимлар бир ой давомида умуман ойлик ва аванс олмасдан қолиб кетаётгани ҳам билдирилган. Бу ҳолатлар инсонпарварлик тамойиллари ва меҳнат қонунчилигига зид экани таъкидланган. Мурожаатда йиғилишларнинг катта қисми иш вақтидан ташқари ўтказилиши ҳам танқид қилинган. Айрим Zoom йиғилишлари кечки соат 22:00 дан кейин, ҳатто тунги 00:00–01:00 гача давом этиши ходимларнинг дам олиши ва оиласи билан вақт ўтказишига жиддий тўсиқ бўлаётгани қайд этилган. Йил якуни яқинлашган бир пайтда, ойлик иш ҳақлари 2026 йилга қолдирилиши мумкинлиги ҳақидаги гап-сўзлар ходимлар орасида қўрқув, тушкунлик ва ишончсизликни кучайтирмоқда. Айрим раҳбар ходимлар томонидан “шароит шунақа, кимга ёқмаса ишламасин” қабилидаги муносабат ҳам ходимларга босим сифатида баҳоланмоқда. 👉 ХАБАР БЕРМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ ЁКИ МУРОЖААТ ЙЎЛЛАМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ 💬Telegram |📱Facebook | 🐦Twitter |📱Instagram |📺YouTube

⚡️ШУҲРАТ ҒАНИЕВ "СССР ДАВРИГА ҚАЙТИШ"НИ РЕЖАЛАШТИРМОҚДА Навоий вилояти Қизилтепа тумани фермерлари Элтузга мурожаат қилди. Уларнинг айтишича, 17 декабрь куни президентнинг аграр масалалар бўйича маслаҳатчиси Шуҳрат Ғаниев туманга келиб, фермерлар билан йиғилиш ўтказган. Йиғилишда фермерлардан ҳар гектардан 100 центнер буғдой олиш мажбурий тарзда талаб қилинган. Фермерлар бу талабни мутлақо имконсиз, деб баҳоламоқда. Чунки Навоий вилоятининг катта қисми чўл ҳудуди бўлиб, бу ерда 60 центнер ҳосил олишнинг ўзи ҳам жуда қийин. Фермерлар вазиятни “СССР даврига қайтгандек бўлдик”, дея таърифламоқда. Уларга кўра, маҳаллий ҳокимият Шуҳрат Ғаниевга “бажарамиз” дея ваъда берган, аммо амалда қўшиб ёзиш йўлига ўтилишидан хавотир кучли. Мурожаатда айтилишича, расмий ҳисоботларда 9500 гектар буғдой экилгани кўрсатилмоқда. Аммо фермерлар маълумотига кўра, аслида 20 минг гектардан ортиқ майдонда буғдой экилган холос. Режани бажарилгандек кўрсатиш учун рақамлар сунъий равишда оширилаётгани айтилмоқда. Бундан ташқари, ҳар бир фермерга “кавсар”лаб суғориш ускунаси мажбурий тарзда кредитга олиш таклиф қилинмоқда. Ушбу ускунанинг нархи 220 миллион сўмдан ортиқ, бу эса кўплаб фермерлар учун оғир молиявий юк. 👉 ХАБАР БЕРМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ ЁКИ МУРОЖААТ ЙЎЛЛАМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ 💬Telegram |📱Facebook | 🐦Twitter |📱Instagram |📺YouTube

Фурқат тумани ИИБ ходимларининг ўзларини шарманда қилиб чиқарган  видеосига Гулираънонинг ўзи изоҳ берди.

ГАНАЛИК «ПАЙҒАМБАР» ВАЪДА ҚИЛГАН ОХИРЗАМОН СОДИР БЎЛМАДИ Йиртиқ бўз халтадан қилинган бутафора чопонни эгнига ташлаб, қўлига ёғоч ҳасса ушлаб тармоқда ваъзлар қилаётган Африкалик дин тужжори 25 декабр куни қиёмат қўпишини башорат қилган ва инсониятни қутқариш учун катта ёғоч кема ясашга киришганини билдирган эди. Қадимда ўтган Нуҳ пайғамбаридан фарқли африкалик Эбо бу ишга банк ҳисоби учун қулай пул ўтказиш ва донат тизимларини ўрнатиб олганидан кейин енг шимариб ишга киришди. Ўзининг фанердан ясалган бутафора кемаларига одам олиш лимитини чекламади. Лекин у Худо олдида ваъда қилган охирзамон 25 декабр куни содир бўлмади. «Худо бу сафар фикридан қайтди ва кемаларни қуриб битказишимиз учун қўшимча вақт берди», — дея эълон қилди у. Илгари унинг минглаб издошлари ўз мол-мулкларини сотиб юборишган, чипталар харид қилишган ва «2025 йил 25 декабрь куни Ерни ғарқ қиладиган кучли жалалардан кейинги» уч йиллик сузишга тайёргарлик кўриб, кемалар қурилиш майдончаси олдида навбатга тизилишган эди. Издошларнинг бир қисми ҳалигача Худо «фикридан қайтганига» ишонишда давом этмоқда. Бошқалар эса қилган хайриялари кемага эмас, балки пуч ёнғоққа сарфланганини тушуна бошлашган. 👉 ХАБАР БЕРМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ ЁКИ МУРОЖААТ ЙЎЛЛАМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ 💬Telegram |📱Facebook | 🐦Twitter |📱Instagram |📺YouTube

ВАҚТ МАШИНАСИ: 26 ДЕКАБР - РОССИЯДА ДЕКАБРИСТЛАР ҚЎЗҒОЛОНИ БЎЛГАН ЭДИ 1825 йил 26 декабрдаги қўзғолон Россия тарихидаги энг муҳим бурилиш нуқталаридан бири ҳисобланади. Бу воқеа нафақат қуролли чиқиш, балки рус жамиятидаги ислоҳот ва озодлик ҳаракатининг илк йирик намойиши эди. Россия тахтига «ҳақиқий ворис эмас сохта шох келгани» ва «ҳақиқий одил подшо» яхши деган наив ғоялар ва диний мафкура билан қуролланган қўзғолон 3000 нафар ҳарбийлардан қўшин томонидан қонли тарзда шафқатсиз бостирилди. Унинг 500 дан зиёд иштирокчилари қамоқларга ташланди. Қўзғолон иштирокчилари асосан Наполеон урушларидан қайтган, Европа ҳаётини кўрган ёш офицерлар ва зодагонлар эди. Улар Россиядаги мавжуд тизимни ислоҳ қилмоқчи эдилар. Уларнинг асосий мақсадлари: Крепостнойлик ҳуқуқи (Россиядаги қуллик тизимини) бекор қилиш. Мутлақ монархияни тугатиш ва конституциявий тузумга ўтиш. Сўз, матбуот ва диний эркинликларни жорий этиш бўлгани айтилади. Император Александр I фарзандсиз вафот этгач, тахт унинг укаси Константинга ўтиши керак эди. Аммо у махфий равишда тахтдан воз кечган. Натижада, навбатдаги ворис — Николай I қасамёд қилиши керак бўлган кун (26 декабрь) қўзғолончилар учун қулай вақт дея танланди. Сенат майдонидаги воқеалар Декабристларнинг режасига кўра, улар қўшинларни майдонга олиб чиқиб, Сенатни Николай I га қасамёд қилмасликка ва "Рус халқига манифест"ни имзолашга мажбур қилишлари керак эди. Майдонга 3000 га яқин аскар ва офицерлар йиғилди. Бироқ қўзғолон раҳбари этиб тайинланган Сергей Трубецкой майдонга келмади, бу эса режанинг бузилишига олиб келди. Янги император майдонни қуршаб олишга ва артиллериядан фойдаланишга буйруқ берди. Бир нечта тўпдан ўқ узилиши натижасида қўзғолончилар ва томошабинлар орасида юзлаб қурбонлар бўлди, исёнчилар тарқатиб юборилди. Тергов ва жазо Қўзғолон бостирилгач, кенг кўламли тергов бошланди. 500 дан ортиқ киши сўроқ қилинди. Беш нафар раҳбар (Пестель, Рылеев, Муравьёв-Апостол, Бестужев-Рюмин ва Каховский) дорга осилди. 120 дан ортиқ декабрист Сибирга сургун қилинди. Уларнинг хотинлари зодагонлик имтиёзларидан воз кечиб, турмуш ўртоқлари ортидан Сибирга йўл олишгани тарихда "матонат тимсоли" сифатида қолди. Тарихий аҳамияти Гарчи қўзғолон мағлубият билан тугаган бўлса-да, у Россия тарихида чуқур из қолдирди. Бу Россиядаги биринчи уюшган сиёсий оппозиция ҳаракати эди. Николай I даврида давлат назорати ва цензура кучайди, лекин ислоҳотлар зарурлиги ҳақидаги ғоялар жамиятда яшай бошлади. Кейинчалик 1861 йилда крепостнойлик ҳуқуқининг бекор қилинишига айнан декабристларнинг ғоялари замин яратган. 👉 ХАБАР БЕРМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ ЁКИ МУРОЖААТ ЙЎЛЛАМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ 💬Telegram |📱Facebook | 🐦Twitter |📱Instagram |📺YouTube

ЭҲСОН БИЛАН БОЙИШ ЁХУД ЛЎХЛИК ҲИСОБИГА ЯНГИ КИА Белкуракдай соқол қўйган хирсдай эркак рижоллар "касал ва қашшоқ одамга ëрдам бермоқчи эдим, шунга мени картамга пул ташанг. Пулди Оллоҳ учун ташайсиз аммо мени чўнтагимга тушади" деб, карта қўяди. Ҳозир пири муршиди қамалиб, эгасиз қолиб кеткан ҳазон узчилар ҳам эхсон мошенникликка ўтиб олган. Битта блогер қиз “уйим ëниб, совуқда бир иштон билан қолиб кетдим,” деб видео чиғорувди ҳаммани ичи увишиб боласидан қизғаниб орттирган пулини бу эҳсон мошшеницанинг картасига ирғитди. Бу тирмизак ҳам пулди белига тугиб, битта йилт янги Киа мошинди олиб, Буратино каби бурнига қўлини қўйиб, "ҳа лўхлар, сизди шарапат билан мошнлик бўлдим" деб халқди устидан қотди. Аши қизди ИИБга чақириб "нега унақасиз? Пул бероураркан деб алдоурасми? дея танбеҳ беришди. Энди сизлар лўх¸ анқов ишонувчан бўлганларингдан кейин нима қилиш керак. Соддани си*иш - савоб, деган-ку доно халқимиз. 👉 ХАБАР БЕРМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ ЁКИ МУРОЖААТ ЙЎЛЛАМОҚЧИ БЎЛСАНГИЗ 💬Telegram |📱Facebook | 🐦Twitter |📱Instagram |📺YouTube