Тўлаётган солиқларимиз давлатимиз қудратини ошириш, халқимиз турмуш шароитини яхшилашга дахлдорлигини баъзи ҳамюртларимиз тушунмайди. Натижада даромадни яшириб, солиқ тўлашдан бўйин товламоқчи бўладилар. Қонунга зид ишлари билан ноқонуний даромад топмоқчи бўлаётганлар сири кўп ўтмай фош этилмоқда.
Судланувчи У. М. 2021-2024 йиллар давомида “DRY MIXES” МЧЖ орқали бошқа шахслар билан тил бириктириб, 17 482 376 600 сўмлик товарларни чек ва квитанциясиз нақд пулга сотиб, даромадни банкка киритмасдан шахсий эҳтиёжларига сарфлаган. Бу билан у Вазирлар Маҳкамасининг қарорларида белгиланган савдо ва хизмат кўрсатиш қоидаларини жуда кўп миқдордаги қийматда бузган.
Шунингдек, У. М. 2021-2024 йиллар давомида МЧЖнинг ягона раҳбари ва таъсисчиси сифатида бошқа шахслар билан тил бириктириб, 17 482 376 600 сўмлик юқори ликвидли товарларни солиқ ҳисоботларида акс эттирмай, 12% ставка бўйича 2 097 885 100 сўмлик қўшилган қиймат солиғини (ҚҚС) қасддан тўлашдан бўйин товлаган.
Натижада Солиқ кодекси ва Вазирлар Маҳкамасининг тегишли қарорлари талабларини қўпол равишда бузиб, давлатга жуда кўп миқдорда зарар етказган.
Бундан ташқари, У. М. 68 542 543 300 сўмлик товар ва хизматлар реализациясидан 8 225 105 200 сўмлик қўшилган қиймат солиғини (ҚҚС) солиқ ҳисоботларида акс эттирмай, 12% ставка бўйича ушбу суммани қасддан яширган. Қолаверса, У. М. 2024 йил давомида 10 281 381 400 сўмлик юридик шахслардан олинадиган фойда солиғини қасддан яшириб, Солиқ кодекси ва амалдаги қонун-қоидаларни қўпол равишда бузиб, давлатга жуда кўп миқдорда зарар етказган.
Судланувчи У. М. суд мажлисида айбига қисман иқрор бўлиб, 2023 йил октябрь-ноябрь ойларида Наманган вилоятидаги автомашиналарни ювиш шохобчасида “Абдулазизшох” билан танишиб, унинг таклифига кўра, 2024 йил ёз ойларида Тошкент шаҳрига келиб, “DRY MIXES” МЧЖни Яшнобод тумани Давлат хизматлари марказида ўз номига қайта рўйхатдан ўтказган.“DRY MIXES” МЧЖнинг расмий раҳбари бўлса-да, унинг фаолиятига аралашмаган. Устав, йиғилиш баённомаси ва далолатномадаги имзолар унга тегишли эканлигини, лекин жамият номидан бошқа ҳужжатларга имзо қўймагани ва муҳр ишлатмаганлигини, ҳозирда ушбу ҳаракатидан чин кўнгилдан пушаймонлигини, қарамоғида бир нафар фарзанди борлигини инобатга олиб, унга нисбатан озодликдан маҳрум қилиш билан боғлиқ бўлмаган жазо тайинлашни сўраб, кўрсатув берди.
Суд дастлабки тергов органи томонидан У. М.нинг товарлар савдоси қоидаларини жуда кўп миқдорда бузишда ифодаланган жиноий ҳаракати Жиноят кодексининг 189-моддаси 1-қисми билан, жуда кўп миқдордаги солиқларни тўлашдан қасддан бўйин товлашда ифодаланган жиноий ҳаракатлари Жиноят кодексининг 184-моддаси 3-қисми билан тўғри квалификация қилинган, деб ҳисоблади.
Суд судланувчи У. М.га жазо тури ва миқдорини тайинлашда, ғаразли ёки бошқача паст ниятларда жиноят содир этганлигини жазони оғирлаштирувчи ҳолат деб, айбига қисман иқрорлик билдириб, қилмишидан чин кўнгилдан пушаймонлигини, оилавий ва моддий шароити оғирлигини, қарамоғида бир нафар фарзанди борлигини, оиласида ягона боқувчи эканлигини жазони енгиллаштирувчи ҳолатлар, деб баҳолади. Содир этган жиноятининг ижтимоий хавфлилик даражаси ва хусусиятини, шу билан бирга етказилган зарар қопланмаганлигини инобатга олди.
Суд У. М.га Жиноят кодексининг 59, 61-моддалари тартибида тайинланган жазоларни қисман қўшиш йўли билан узил-кесил 4 йил 1 ой озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинлади.
Савдо қоидаларини қўпол равишда бузиб, солиқларга “чап” бермоқчи бўлган МЧЖ раҳбарининг сири ҳужжатли текширув жараёнида фош этилди. Агарда у қонуний фаолият юритганда бошига бундай савдолар тушмас эди.
Бахтиёр АЛИМОВ,
жиноят ишлари бўйича
Яшнобод туман судининг раиси
Telegram